Soms word je aan het denken gezet en verandert je perspectief op de wereld. Voor mij is dat op dit moment het begrip ‘holding the space’. Ik leg het graag uit.
De laatste weken hoor ik mij steeds vaker aan anderen uitleggen wat het is, om er vandaag ineens achter te komen dat ‘holding the space’ het enige is wat ik eigenlijk altijd doe. In trainingen, als ik bijeenkomsten faciliteer of tijdens coaching.
Ik word zo vaak gevraagd wát ik nou doe. En altijd vind ik het moeilijk om uit te leggen waarom mensen zo tevreden zijn met wat ik doe of gedaan heb. Maar nu heb ik het gevonden!
holding the space; alles doen door niets te doen…
Ik hoor je denken: ‘Pardon?!?! Wat is dat nu weer voor wazigs?’ Welnu, ik ga mijn best doen om het in deze blogpost uit te leggen.
wat bedoel je met ‘holding the space’?
Tijdens bijeenkomsten (groot of klein) zorg ik met ‘holding the space’ dat er ruimte is, zodat de deelnemers alle mogelijkheden hebben om te doen wat ze willen of moeten doen. Ik houd mij eigenlijk alleen maar bezig met alle randvoorwaarden daaromheen. Ik houd mij bezig met het proces of de processen; de deelnemers krijgen alle ruimte voor de inhoud.
wat het niet is…
‘Holding the space’ is in ieder geval niet adviseren of les geven. Geen goede bedoelingen of sturing. Niet vertellen hoe het zou moeten of hoe het hoort. En vooral niet de ‘baas spelen’ van de groep.
bijvoorbeeld?
Laat ik als voorbeeld de film Lord of the Rings noemen en de reis die Frodo onderneemt. Sam draagt de ring geen moment, maar ondersteunt Frodo in alles gedurende de reis. Dat is ‘holding the space’.
randvoorwaarden voor ‘holding the space’
Voor ‘holding the space’ zet ik speciale gesprekstechnieken of werkvormen in. Denk daarbij aan Large Scale Interventions als zeer uitgebreide werkvorm of Neuro Linguïstisch Programmeren als gesprekstechniek. Maar ook de manier waarop ik praat, mijn woorden kies of de soorten vragen die ik stel; dat alles speelt een rol in ‘holding the space’.
Ook andere factoren spelen een rol: de zaal of het lokaal waar de bijeenkomst gehouden wordt, welke deelnemers aanwezig zijn, wat er voor of na de bijeenkomst gepland is en de hoeveelheid tijd/momenten die beschikbaar is/zijn. Dat allemaal beïnvloed ik in de voorbereiding van de bijeenkomst door er meer of minder nadruk op te leggen.
voorbereidingen ‘holding the space’
Het betekent dat mijn voorbereidingen voor bijeenkomsten veel tijd en energie vragen. Allemaal gericht om de bijeenkomst zo makkelijk, vlot, effectief en constructief mogelijk te laten verlopen. Als facilitator/coach/trainer ben ik in die voorbereidingen heel actief en intensief bezig met de bijeenkomst.
Om dat voor elkaar te krijgen moeten de intenties van de bijeenkomst helder worden benoemd, de verwachtingen worden uitgesproken, heldere normen en regels worden afgesproken en duidelijke afspraken met elkaar worden gemaakt over het proces en de vertrouwelijkheid van wat er besproken gaat worden.
uitvoering ‘holding the space’
Als ik mijn voorbereidingen gedaan heb, ontstaat letterlijk en figuurlijk de ruimte voor de deelnemers om hun eigen pad te kiezen. Zoveel ruimte dat men de vrijheid voelt om alles te doen wat mogelijk is, én meer!
Het mooiste is het als de deelnemers eigenlijk helemaal niets merken van wat ik in de voorbereidingen heb gedaan of tijdens de uitvoering doe. Sterker nog, vaak weten deelnemers helemaal niet dát ik iets gedaan heb tijdens de bijeenkomst. Mijn acties zijn vaak zó onopvallend dat er alleen maar meer ruimte ontstaat voor de inhoud van de bijeenkomst.
praktisch; wat doet die facilitator dan bij ‘holding the space’?
Als facilitator heb ik totale aandacht en concentratie voor iedere deelnemer van de groep. Ik let op wat er gezegd wordt en wat er niet gezegd wordt, wat er gebeurt en wat er niet gebeurt, als het ware dansend tussen doel en agenda van de bijeenkomst. Ik intervenieer om de ruimte open en veilig te houden door grenzen te stellen waarbinnen de groep kan bewegen.
Maar het betekent ook dat ik ingrijp wanneer iemand te ver van het onderwerp afgaat, sarcastische of pijnlijke opmerkingen maakt, of wanneer er mensen zijn die interrumperen of dominant zijn. Ook grijp ik in als invloeden van buitenaf – denk aan andere agenda’s of andere doelen – een te sturende rol gaan spelen.
Het vraagt van mij om de deelnemers te bemoedigen om open te staan; open voor ideeën, open voor oplossingen, open om te ontvangen en open om te delen.
Eigenlijk is wat ik doe in ‘holding the space’ een intense manier van luisteren, mogelijk maken, actieve reflectie en ondersteunen van alle ideeën en mogelijkheden.
En in dat alles ben ik ook een rolmodel om het voorbeeldgedrag zoals kwetsbaarheid en openheid uit te stralen.
resultaat van ‘holding the space’
De grootste complimenten die ik kan krijgen zijn “Wat hebben we veel gedaan!” en “Wat ging de tijd snel voorbij!”. Nog steeds kan men dan niet de vinger leggen op wát ik doe, maar wel dat het een enorm effect gehad heeft.
effecten van ‘holding the space’
Als ik het zo opschrijf, lijkt het o zo simpel en eenvoudig. “Eigenlijk doe je dus helemaal niets?” krijg ik wel eens als reactie. Maar ik kan je verzekeren: het is heel hard werken achter de schermen. Veel energie en tijd gaan zitten in het voorbereiden van bijeenkomsten. Maar het is het waard, omdat het zich vertaalt in een perfect resultaat!
maatwerk & ervaring
Klinkt misschien gek, maar pas deze weken kom ik erachter dat dit is wat ik doe. Nu heb ik dus eindelijk antwoord op de vraag “Wat doe je eigenlijk?!”
Het betekent ook dat alles wat ik doe in bijeenkomsten als facilitator/trainer/coach alleen maar maatwerk is en gebaseerd op veel ervaring.
Mijn ‘werk’ is zó leuk!
Wat is er nou mooier dan mensen blij maken met de resultaten die ze boeken?
De reacties op Facebook op deze blog:
Vraag jij je wel eens af wat ik doe? Dit dus. 🙂
Posted by Sander Vrugt van Keulen on vrijdag 19 juni 2015
Reacties